هارموني و ريتم هنر در سفالگری از حس درونی الهام میگيرد
طبیعت، صحنه زیبای هنرمندی خالق یکتا و الگویی برای خلق هر اثر هنری است؛ چرا که تمام مخلوقات با نظمی شگفتانگیز کنار هم قرار گرفتهاند. هارمونی و ریتم در هنر نیز از نظم آفرینش الهام میگیرد و همواره الهامبخش هنرمندان رشتههای مختلف بوده است و طبیعتاً انسان نیز از دیدن هنرهایی که ریشه در طبیعت دارند، لذت بیشتری میبرد.
استاد ایرج گلزاریجمیل از پیشگامان هنر سفال مدرن و از نوازندگان سهتار در ایران است. وی معتقد است که هارمونی و ریتم هنر در سفالگری از یک عشق و حس درونی الهام میگیرد. ارائه سبک نوین در طراحی و تولید لعاب سنتی و مدرن از دلایل شهرت این هنرمند است.
ایرج گلزاری متولد 1359 لالجین از نه سالگی فعالیت خود را در زمینه سفال و سرامیک آغاز کرد و در بیست و یک سالگی به ترکیه رفت و به پژوهش و تحقیق در این زمینه پرداخت.
استاد ایرج گلزاریجمیل از پیشگامان هنر سفال مدرن و از نوازندگان سهتار در ایران است. وی معتقد است که هارمونی و ریتم هنر در سفالگری از یک عشق و حس درونی الهام میگیرد. ارائه سبک نوین در طراحی و تولید لعاب سنتی و مدرن از دلایل شهرت این هنرمند است.
ایرج گلزاری متولد 1359 لالجین از نه سالگی فعالیت خود را در زمینه سفال و سرامیک آغاز کرد و در بیست و یک سالگی به ترکیه رفت و به پژوهش و تحقیق در این زمینه پرداخت.
وی هماكنون چند سالی است که به کشور بازگشته و در منطقه آزاد کیش به فعالیتهای هنری و علمی خود در زمینه سفال و سرامیک ادامه میدهد.
آنچه میآید حاصل گفت و گو با این هنرمند است.
- با توجه به اینکه سفال همواره همپای آدمی از دوران نخست بوده، آیا هنر سفالگری نیز توانسته است همانند سایر اشیای مصرفی مدرن جایگاه مناسبی در زندگی بشر داشته باشد؟
- رقابت تعریف شده هنری در صنایع چوب، شیشه و پلاستیک به شکل کاربردی و تزیینی و همچنین نگرش سنتی و ابتدایی به سفالگری در قالب کوزه و گلدان از عوامل ضربه زدن به این هنر محسوب میشوند. در مجموع هنرهای مدرن و امروزی توانستهاند جایگزین مناسبتر و کاملتری در رفع این قبیل نیازها باشند.
- شکلگیری یک اثر هنری چه رابطهای با روحیه فرد سفالگر دارد؟
- من احساس میکنم هنرمندان سفالگر دارای روحیه ظریفی هستند. هنر همیشه یک روزنه برای نمایش وسعت درون و احساسات بوده و یکی از دلایل همنشینی آن با انسان حس آرامش، اعتماد به نفس و تخلیه هیجانات درونی بوده است.
- ریتم و هارمونی چه جایگاهی در سفال دارد و آیا با زندگی امروزی همپا شده است؟
- ریتم و هارمونی اساس همه هنرهاست و در سفال نیز نقش زیباآفرینی و استانداردسازی هنری را دارد. سفال هنری است که به عنوان هنر و صنعت اولیه بشر در رشد و توسعه با سایر هنرها همچون معماری، موسیقی و نقاشی مؤثر بوده است و همزمان با رشد علم و تکنولوژی جایگاه هنردرمانی را در دنیای کنونی به دست آورده است.
- سفال ایران در سایر کشورها چه جایگاهی دارد؟ تأثیر سفالگری ایران بر سفالگری و هنر شرق و غرب خصوصاً چین چیست؟
- هر نقطه و ناحیه دارای تاکتیک خاص در تولید سفال است. در ایران نیز تکنیکهای زرینفام و هفترنگ، اوج گرفته و تأثیر بسزایی در نقشآفرینی سفال داشته است. سفال ایران حاصل تمدن و اندیشه هزاران ساله ایرانیهاست و همواره با سایر هنرها پیوند عمیق داشته است. این هنر در تکنیک و زیباآفرینی سفال سایر کشورها نیز نقش داشته است. البته من معتقدم هنر، مرز مشخصی ندارد و به همه انسانها در این کره خاکی تعلق دارد.
- هماکنون هنر سفالگری در دنیا به دو شکل سنتی و صنعتی انجام میپذیرد که در ابعاد صنعتی، علم و تکنولوژی روز مهمترین تعریف را داراست و توانسته در خط تولید با ابزار و تجهیزات مدرن خود را نشان دهد تا جایی که دیگر نیازی به فوت کوزهگری نباشد.
- ورکشاپهای سفال و سرامیک تا چه حد میتواند در روند توسعه و تولید انبوه این هنر سنتی مؤثر باشد؟
- ورکشاپها عامل اساسی در انتقال تجربه در رشد هنرمند تلقی میشود و آن آموزش سینه به سینه آموختههاست که در روند توسعه تولیدات سهم بسزایی دارد.
- جایی که امرار معاش یکی از مسائل مهم زندگی هنرمند شده است فرهنگ و هنر چقدر میتواند دغدغه هنرمندان باشد؟
- خیلی کم. اصلاً فکر خلاق در روح و جسم آرام صورت میگیرد ولی به نظر من هنر یک فریاد عاشقانه است که از درون به بیرون رسیده و با خلق اثر تجلی پیدا میکند.
- چالشهایی که بر سر راه هنرمندان وجود دارد، چیست؟
- فروش آثار هنری تولید شده و تأمین مالی و داشتن یک تولیدی یا کارگاه برای پیوند فرهنگ غنی چند هزار ساله ایران با جامعه هنر امروز و همراه نمودن ذائقه نسل جدید با هنر سنتی و در پی آن فاصله گرفتن از تولیدات مشابه، از میان به در کردن رقبای خارجی و نیز جلوگیری از واردات کالاهای مشابه از مهمترین دلمشغولیهای یک هنرمند است.
- ثبت ایدهها و طرحها را در ایران با خارج از کشور مقایسه کنید آیا در جوامع غربی و شرقی این امر اتفاق افتاده است؟
- در جوامع غربی ثبت ایده و طرحها انجام میشود ولی در صنعت سفال و سرامیک ایران بسیار کم اتفاق میافتد.
- استانداردسازی چیست و چه باید کرد که صنعتگر بتواند مواد استاندارد مورد نیاز خود را تهیه کند؟
- استانداردسازی، یعنی برنامهریزی برای تهیه و ساخت مواد استاندارد که نهایتاً منجر به تولید سفال استاندارد میشود. برای تحقق این امر باید شرکتها وکارخانجات تولیدی مواد اولیه را از مواد استاندارد تهیه کنند و محصولات تولید شده خود را با استانداردهای جهانی تطبیق دهند.
- آیا وجود کد جهانی و کد رهگیری برای کالاهای سنتی خصوصاً در رشته سفال و سرامیک ضرورتی دارد؟
- مسلماً. پس از استانداردسازی یکی از عوامل پیشرفت هنرمند، رسمیت سبک او و اثری که خلق میکند، است.
- آیا آثار سفالی میتواند بدون دغدغه و به عنوان ظروف و مصالح مورد مصرف در منازل به کار روند؟
- اگر درجه خلأ موجود در مواد بهکار رفته در ظروف سفالین در حد صفر و لعاب مصرفی دارای سرب و سایر مواد سمی نباشد، میتواند در منازل مورد استفاده قرار گیرد.
+ نوشته شده در جمعه ششم مرداد ۱۳۹۱ ساعت 1:37 توسط مهندس ایمان رستگار
|
سرامیک مشتق از کلمه keramos یونانی است که به معنی سفالینه یا شئی پخته شده است. در واقع منشا پیدایش این علم همان سفالینههای ساخته شده توسط انسانهای اولیه هستند. در واقع قبل از کشف و استفاده فلزات، بشر از گلهای رس به علت وفور و فراوانی آنها و همچنین شکلگیری بسیار خوب آنها در در صورت مخلوط شدن با آب و درجه حرارت نسبتاً پایین پخت آنها استفاده میکرد. آلومینوسیلیکاتها که خاکهای رسی خود آنها به حساب میآیند، از عناصر آلومینیوم، سیلیسم و اکسیژن ساخته میشوند که این سه عنصر بر روی هم حدود 85 درصد پوسته جامد کره زمین را تشکیل میدهند. این سه عنصر فراوانترین عناصر پوسته زمین هستند.