درست کردن چسب در خانه راحت، سریع و آسان است. به علاوه، این چسب غیر سمی، فاقد مواد شیمیایی و ارزان است. در این‌جا چند دستورالعمل برای ساخت چسب در خانه وجود دارد.
کودکان، به خصوص پیش دبستانی‌ها، عاشق این هستند که با چسب بازی کنند؛ گرچه چسب اشیا را به هم می‌چسباند اما بیش از همه لکه‌هایش روی خود آن‌ها می‌ریزد. اما چسب خریداری شده از مغازه ممکن است به پوست ظریف یا چشم‌های آنها آسیب برساند. بنابراین، چرا آن را در خانه درست نمی‌کنید؟ چسب می‌تواند با وسایلی که معمولا در آشپزخانه یافت می‌شود مانند، برنج، آرد و آب ساخته شود. علاوه بر این، کودک شما ممکن است تمایل به مشارکت و شروع یادگیری اصول اولیه آشپزی داشته باشد. این کاملا به‌صرفه و همچنین یک گزینه سبز است، به دلیل این‌که بسته‌بندی پلاستیکی برای طبیعت کاملا مضر است.
وقتی یاد گرفتید که چه طور می‌توانید در خانه چسب درست کنید، متوجه خواهید شد که در واقع این یک روش ساده است. نیازی نیست که هر زمان که چسب شما تمام شد برای خرید یک چسب جدید به سمت مغازه بدوید. بنابراین، این روش‌های ساده برای ساخت وسایل دوستدار محیط زیست را دنبال نمایید، چسب کاملا طبیعی در خانه.
ساخت چسب با آرد و آب
این چسب ساده و به عنوان چسب طبیعی است. گرچه شما باید آن را تازه درست نمایید و این چسب‌ به نسبت چسب‌های مغازه‌ای زمان بیشتری برای خشک شدن نیاز دارد. بهترین استفاده برای صنعت کاغذ و کاغذ مچاله است، این چسب به دلیل این‌که تمام موادش خوراکی است، برای کودکان پیش‌دبستانی عالی است. آن را بسیار روان درست نکنید، چون زمانی که می‌خواهید از آن استفاده نمایید، چسب روی کاغذ سر می‌خورد و جاری می‌شود.
مواد مورد نیاز:
آب - 3 فنجان
آرد - 1 فنجان
شکر - 4/3 فنجان
سرکه - 2/1 قاشق چای‌خوری

طرز تهیه

1. تمام آرد و شکر را در یک ماهی تابه بریزید و مخلوط نمایید.
2. در حالی که پیوسته هم‌می‌زنید به طوری که هیچ تکه درشتی وجود نداشته باشد، آب را به آرامی اضافه نمایید. همچنین شما می‌توانید اجازه دهید کودکان این مرحله را انجام دهند.
3. ماهی‌تابه را روی گاز قرار دهید و تا زمانی که مخلوط شفاف شود، آن را روی شعله با حرارت متوسط بگذارید.
4. سرکه را جوش بیاورید و به هم بزنید.
5. پیش از مصرف کردن آن اجازه دهید تا دمای آن به دمای اتاق برسد.
ساخت چسب با برنج
این روش ساخت چسب هم ساده، کاملا طبیعی و ارزان است، اما بهترین نکته این است که چسبی را تهیه کنید که پس از خشک شدن، شفاف به نظر برسد. خیلی عجیب نیست که از این چسب برای چسباندن کاغذ استفاده شود. همچنین شما نمی‌توانید آن را برای مدت زیادی نگه دارید، اما تازه درست کردن آن یک تمرین محسوب می‌شود.
مواد مورد نیاز
آب - 4 فنجان(حدودا)
برنج - 1 فنجان

طرز تهیه

1. برنج را در یک ماهی تابه بریزید.
2. روی برنج تقریبا 3 فنجان آب بریزید.
3. آن را بجوشانید و تا زمانی برنج را بجوشانید که کاملا ریز و شبیه فرنی شود؛ در صورت نیاز، آب بیشتری را اضافه نمایید.
4. آن را از روی حرارت بردارید و اجازه دهید تا به دمای اتاق برسد.
5. آن را هم بزنید، اگر احساس می‌کنید که بیش از حد سفت است، آب بیشتری را اضافه نمایید.
6. آن را بلافاصله استفاده نمایید و یا آن را به یک ظرف سر پوشیده منتقل کنید. برای استفاده آتی، آن را در یخچال نگه‌داری نمایید.
چسب سرکه و ژلاتین
این یک چسب قفل شونده است - تنها آن را روی یک پاکت قرار دهید، اجازه دهید تا خشک شود و زمانی که می‌خواهید پاکت را بچسبانید آن را مرطوب نمایید. یا کلاژ بسازید و برای بدست آوردن برچسب‌های خانگی، چسب را در دو طرف خالی آن‌ها بمالید. حتی شما می توانید این چسب را برای استفاده‌های بعدی نگه دارید، بنابراین فقط آن را در یخچال بگذارید. چسب سفت خواهد شد، اما نگران نباشید. نگه داشتن آن در آب گرم برای چند دقیقه، آن را دوباره ذوب می‌کند.
مواد مورد نیاز
ژلاتین (بدون طعم) - 6 قاشق چایی خوری
آب - 1فنجان
چاشنی به انتخاب خودتان

طرز تهیه

1. سرکه را درون ماهی‌تابه ریخته و آن را بجوشانید.
2. ماهی‌تابه را از روی حرارت برداشته و ژلاتین را بهم بزنید؛ مطمئن شوید که ژلاتین کاملا حل شده است.
3. هر چاشنی که می‌خواهید به آن اضافه نمایید، یا از این مرحله به کل صرف نظر کنید.
4. اجازه دهید تا چسب در دمای اتاق سرد شود.
5. با یک فرچه آن را به پاکت‌تان بمالید.
چسب با شیر و سرکه
ساختن این چسب ساده است و اصلا به هیچ پخت‌و‌پزی نیاز ندارد. علاوه بر این، زمانی که برای ایجاد این چسب، سرکه اسیدی با جوش شیرین واکنش می‌دهد یک تجربه جالب رخ می‌دهد. این چسب زمانی که شبیه عسل غلیظ شود، به خوبی عمل می‌کند و چسب به کار رفته، نیاز به خشک شدن کامل دارد.
مواد مورد نیاز
شیر فاقد چربی -2 فنجان
سرکه - 2/1 فنجان
جوش شیرین - 4 قاشق چایی خوری
آب

طرز تهیه

1. شیر و سرکه را در یک کاسه با هم مخلوط نمایید و آن را به مدت 15 دقیقه کنار بگذارید.
2. زمانی که شیر کاملا ترش شد، آن را از یک کاغذ صافی قهوه یا پارچه کتان، رد کنید.
3. شما نیاز به حذف آب دارید، بنابر این اجازه دهید مواد جامد برای مدت تقریبا 10 دقیقه در صافی ته‌نشین شوند.
4. شیر و جوش شیرین را در یک کاسه مخلوط نمایید (ممکن است شما یک صدای جرقه ضعیفی را بشنوید یا حتی برخی از حباب‌ها را ببینید). برای قوام آمدن به آن آب اضافه نمایید.
چسب ضد آب
این چسب بسیار قوی است و شما حتی می‌توانید از آن برای چسباندن شیشه یا ظروف چینی استفاده نمایید. اما، خیلی سریع خراب می‌شود. افزودن چند قطره روغن میخک آن را برای یک روز بیشتر قابل استفاده می‌کند، اما بهتر است آن را در عرض چند ساعت مصرف کنید.
مواد مورد نیاز
ژلاتین غلیظ - 2 بسته
شیر فاقد چربی - 3 قاشق غذا خوری
آب - 2 قاشق غذا خوری

طرز تهیه

1. آب را در کاسه بریزید و ژلاتین را به آن بپاشید. برای تقریبا یک ساعت آن را کنار بگذارید.
2. شیر را حرارت دهید، اما نجوشانید.
3. آن را درون ظرف کاسه آب و ژلاتین بریزید.
4. چسب ضد آب شما آماده است.
چسب شکر خوراکی
این چسب اساسا یک شربت شکر است و عمدتا در پخت استفاده می‌شود، اما شما می‌توانید آن را برای مقوا یا هر کاغذ ضخیمی امتحان کنید. هرچند این برای کودکان مناسب نیست، چون نیاز دارد تا زمانی که داغ است از آن استفاده شود.
مواد مورد نیاز
شکر - 2 فنجان
آب - 1 فنجان

طرز تهیه

1. قابلمه یا ماهی‌تابه‌ای را بردارید و آب و شکر را درون آن بریزید.
2. قابلمه را گرم کنید، تا شربت رنگ طلایی خوبی بگیرد.
3. برای آن‌که کمی خنک شود آن را کنار نگه‌دارید.
4. اگر مشاهده کردید که شربت در حال غلیظ شدن است، ظرف را در آب گرم قرار دهید.
چسب ضد آب بدون شیر
این چسب محکم، شفاف است و می‌تواند برای چرم وپارچه مورد استفاده قرار گیرد. هرچند این چسب باید تا زمانی که گرم است استفاده شود، اما بهترین نکته این است که این چسب می‌تواند برای چند ماه در یخچال نگهداری شود. اگر چسب غلیظ است، تنها به مدت چند دقیقه ظرف را در آب گرم قرار دهید.
مواد مورد نیاز
ژلاتین بدون طعم - 1 بسته
آب - 1 قاشق غذا خوری
سرکه - 1 قاشق غذاخوری
گلیسرین - 1 قاشق چای خوری

طرز تهیه

1. آب را درون قابلمه‌ای بریزید، آن را بجوشانید و آن را از روی حرارت بردارید.
2. ژلاتین را در آب جوش قرار دهید و تا زمانی که کاملا حل شود آن را به‌هم بزنید.
3. گلیسرین و سرکه را به‌هم بزنید.
4. چسب شما آماده است. زمانی که گرم است از آن استفاده نمایید.
درست کردن چسب در خانه همچنین بدین معنا است که زمانی که چسب شما تمام می‌شود نیازی به مراجعه سریع به مغازه ندارید. فقط یک بسته جدید را سریعا درست کنید و چسب شما در عرض چند دقیقه آماده است.

تولید چسب به روش صنعتی

تولید چسب به روش صنعتی واحد دانش و تکنولوژی تبیان زنجان

چسب‌های بسیاری برای متصل کردن اجسام مشابه یا غیر مشابه در دسترس هستند. امروزه تقریبا استفاده از چسباننده‌های طبیعی مثل سریش بجز موارد استفاده خاصی منسوخ شده است.

در عوض هر روز شاهد تولید و سنتز چسب‌های جدیدی هستیم که منشأ پلیمری دارند. چسب‌ها در اشل صنعتی به شیوه‌های گوناگونی تهیه می‌شوند که در این بحث برخی از مهمترین روشها را معرفی می‌کنیم.

پخت یا پروراندن رزین چسب به صورت یک جسم جامد

اپوکسی‌ها معروفترین چسبهای این گروه هستند که با استفاده از رزینهای سیکلوآلیفاتیک ، طوری فرمولبندی می‌شوند که در دماهای بالا قابل استفاده باشند.

برای سنتز چسبهای قوی و نیمه انعطاف‌پذیر از رزینهای اپوکسی با عوامل پخت پلی آمین یا پلی آمید استفاده می‌شود و بیشتر اپوکسی‌ها بدون استفاده از مواد افزودنی هم چسبندگی خوبی دارند. زمان پخت می‌تواند از ثانیه‌ها تا روزها طول بکشد که این امر به کاتالیزورها و دما بستگی دارد.

اپوکسی فنولی با استفاده از این چسبها می‌توان اتصالاتی پدید آورد که تا 315ºC پایدار هستند. این چسبها در دماهای بالا پرورده می‌شوند و از آنها برای پیوند ساختمانی و لانه زنبوری استفاده می‌شود. از دیگر چسبهای این گروه می‌توان از پلی استرها (که ارزان قیمت و زودگیر و شکننده هستند)، سیلیکونها ، سیانوآکریلاتها و آکریلیها ، نام برد.

تبخیر حلال از محلول پلیمر گرمانرم

مواد پلیمری حل شده در حلالها می‌توانند چسبهای مفیدی تشکیل دهند. با تبخیر حلال ، پلیمر گرمانرم جامدی حاصل می‌شود که به چسب حلال معروف است. از این گروه می‌توان نیتروسلولز را نام برد که سالها محلول 10 تا 25 در صد آن به عنوان چسب هواپیما و یا برای مصارف خانگی استفاده می‌شد.

آکریلیها ، محلول رزینهای آکریلیک پرورده شده هستند و به چسبهای پلاستیک مشهورند و برای متصل کردن پلاستیکهای ABS ، پلی استیرن و آکریلی مؤثرند. سیمانهای لاستیکی هم جزو چسبهای حلال می‌باشند.

تبخیر آب از یک شیرابه پلیمری

شیرابه‌ها از ذرات کوچک پلیمر پرورانده شده معلق در آب تشکیل شده‌اند و در موقع تبخیر آب ، ذرات بوسیله نیروهای واندرواسی به یکدیگر متصل می‌شوند.

رزین خشک شده ، دیگر در آب حل نمی‌شود. از این چسبها می‌توان پلی وینیل استات را نام برد که برای اتصال قطعات چوبی بکار می‌رود و به صورت شیرابه (محلول در آب) عرضه می‌شود و به نام چسب سفید یا چسب چوب معروف است.

سرد کردن پلیمر گرمانرم ذوب شده

پلیمرهایی که در دمای مناسب ذوب می‌شوند و دارای نیروهای جاذبه زیادی می‌باشند، بعنوان چسب داغ ذوب شناخته می‌شوند. از انواع پلی استرهای گرمانرم ، پلی آمیدها و پلی اتیلنها ، بعنوان چسب داغ ذوب استفاده می‌شود.

این چسبها به صورت لوله‌هایی با ضخامت کم در بازار موجود می‌باشد. در اثر حرارت دادن ، لوله ذوب و جاری می‌شود و با مالیدن به سطح جسم و فشردن سطوح به همدیگر ، اتصال در ضمن سرد شدن انجام می‌شود.

عوامل اتصال دهنده

موادی که با شیمی دوگانه وجود دارند، می‌توانند به چسبندگی کمک کنند. این ترکیبات دارای دو گروه عاملی متفاوت در دو انتها می‌باشند و معمولیترین آنها عوامل اتصال دهنده سیلان می‌باشند. یک انتهای این ترکیبات ، تولید چسبندگی با شیشه یا مواد معدنی دیگر می‌کند و انتهای دیگر از نظر شیمیایی فعال می‌باشد.

اخیرا ترکیباتی به نام تیتاناتها وارد بازار شده‌اند که مانند سیلان دارای شیمی دوگانه هستند و شبیه آنها عمل می‌کنند، اما برتریهایی هم در برخی خواص نسبت به سیلانها دارند.

  • چسب سیمانی کازئین

فرمول شماره یک پودر کازئین ۲ قسمت پودر براکس ۱ قسمت پودرها را با آب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید. توجه نمایید که کازئین باید کاملاً بدون چربی باشد.

فرمول شماره دو 
پودر کازئین ۲۰۰ قسمت پودر کامفر ۱ قسمت آهک زنده ۴۰ قسمت
این پودرها را مخلوط کنید و در ظرف دربسته نگه دارید و به هنگام مصرف مقدار لازم را با آب به صورت خمیر درآورید.

فرمول شماره سه 
پودر براکس ۱ قسمت پودر کازئین ۲ قسمت پودر لاک ۵/۰ قسمت
پودرها را مخلو کنید و در بطریهای دربسته نگاه دارید. به هنگام مصرف مقدار لازم را با آب جوش مخلوط نموده کنار بگذارید و پس از مدتی آب زیادی را خالی کنید.

  • چسب ضد آب کازئین

با افزودن یک ماده قلیائی مانند سود سوزآور به کازئین می توان آن را محلول در آب نمود و چنانچه مقدار سود سوزآور کافی باشد کازئین تبدیل به کازئینات سدیم شده چسب محکمی به دست می آید. این چسب در حالت عادی ضد آب نیست اما چنانچه آب آهک به آن اضافه شود کازئینات کلسیم حاصل می شود که غیر قابل حل در آب است. چسب حاصل قدری شکننده بوده و قابلیت نفوذ آن نیز کم است. در این صورت برای ترمیم و رفع عیب آن از انواد مواد شیمیائی مانند سیلیکات سدیم و یا نمکهای مس استفاده می شود.

  • چسب چینی

صمغ سقز یک قسمت لاک یک قسمت در ظرف آهنی ذوب و مخلوط کنید. دو قسمت شکسته شده باید کاملاً روی شعله داغ و پس از مالیدن چسب روی دو لبه با فشار روی هم چسبانده شود.

  • چسب سیمانی برای اتصال فلز یا کاشی روی شیشه

فرمول شماره یک
ماستیک ۳ قسمت روغن بزرک ۹ قسمت لیتارژ ۶ قسمت سرب سفید(سفیداب سرب) ۳ قسمت ماستیک را در داخل روغن بزرک به کمک حرارت ذوب کنید و سپس مواد دیگر را اضافه نموده و بهم بزنید و در حالی که گرم است مصرف نمائید.

فرمول شماره دو 
سود سوزآور یک قسمت کولوفان ۳ قسمت گچ قالب گیری ۳ قسمت آب ۵ قسمت بجوشانید و در حالی که هنوز گرم است مصرف نمائید.

فرمول شماره سه 
بیکرمات پتاسیم ۳ گرم آب ۱۰ گرم بیکرمات را در آب به کمک گرما حل و مواد زیر را اضافه کنید. ژلاتین ۲۵ گرم آب ۳۰۰ گرم ابتدا قطعات شیشه را که باید به هم چسبانده شود تمیز و قدری گرم کنید و پس از مالیدن چسب محکم به هم بچسبانید و در مقابل آفتاب بگذارید.

  • چسب ضد آتش

روغن بزرک خام ۸ قسمت ژلاتین ۱ قسمت آهک زنده ۲ قسمت
ژلاتین را در روغن برای مدت ۱۲ ساعت خیس نموده و به کمک حرارت ذوب کنید، سپس آهک را اضافه نموده بهم بزنید تا توده یکنواختی حاصل شود.

  • چسب مایع

ژلاتین ۴۵۰ گرم آب ۲۴۰ گرم ژلاتین را در آب بریزید تا نرم و حل شود، سپس محلول را در ظرف دهان بازی ریخته ۲۵ گرم اسید نیتریک اضافه کنید و بهم بزنید تا از جوشش باز ماند و برای مدت ۱۲ ساعت کنار بگذارید و در ظرفهای مناسب بریزید.

  • چسب سیمانی برای چسبانیدن لینولئوم به موزائیک

ژلاتین ۲۸ گرم آب ۵۶ گرم ژلاتین را در آب به کمک حرارت حل کنید و مواد زیر را اضافه نمائید. اسید کلریدریک (جوهر نمک) ۴ گرم سولفات روی ۶ گرم آب ۱۴ گرم مخلوط را با حرارت غیر مستقیم برای مدت ۲ ساعت حرارت دهید و سپس این چسب را هم به کف اتاق و هم به لینولئوم بمالید و بچسبانید.

  • چسب پنچرگیری

فرمول شماره یک
قطعات کوچک صمغ گوتاپرکا را در بنزن حل کنید تا محلول غلیظ و چسبناکی حاصل شود.

فرمول شماره دو 
قطعات لاستیک خالص ۱۰۰ قسمت کولوفان ۱۵ قسمت لاک ۱۰ قسمت بی سولفور کربن به قدر کافی

فرمول شماره سه 
خرده های لاستیک خالص ۳۰ قسمت رزین ۱۲ قسمت تربانتین ونیز ۵ قسمت روی آتش ذوب کنید، از روی آتش برداری و سپس ۱۱۰ قسمت روغن تربانتین اضافه نمائید و آنگاه با محلول زیر مخلوط کنید. خرده لاستیک ۳۰ قسمت کلرفرم ۶۰۰ قسمت

  • چسب سیمانی برای لاستیک

فرمول شماره یک
لاستیک ۱۰ قسمت قیر ۱۰ قسمت روغن تربانتین ۵/۱ قسمت

فرمول شماره دو صمغ سقز یک قسمت بنزین ۱۰ قسمت صمغ را در بنزین حل کنید و ۱۰ قسمت روغن بزرک به آن اضافه نمائید