علم سرامیک

امروزه حفظ محیط زیست به عنوان یکی از جنبه‌های غیرقابل اغماض در امر توسعه پایدار مطرح است. در این رابطه استفاده از فن‌آوری‌های مختلف همچون انواع روش‌های زیستی و شیمیایی در پالایش و کنترل آلودگی‌های محیط زیست به کار گرفته شده است. در ایران نیز با شتاب گرفتن فرایند صنعتی شدن کشور و لزوم توجه بیشتر به توسعه پایدار همراه با الزامات اقتصادی، نیاز به استفاده از فن‌آوری‌های کارآمد و نوین در کنترل آلودگی‌های محیط زیست  بیش از پیش احساس می‌شود.

همانند تمامی صنایع، صنعت سرامیک نیز اثرات مخربی بر روی محیط زیست دارد. توجه به تاثیرات زیست محیطی و کنترل آن و بهینه کردن فرایند تولید و کاهش آلاینده‌ها از مواردی است که تمامی واحدهای تولیدی باید به آن دقت داشته و همواره بخشی از بودجه سالیانه خود را صرف انجام آن نمایند. قطعا کنترل فرایند تولید علاوه بر کاهش مشکلات زیست محیطی، می‌تواند به سلامت پرسنل شاغل و در بسیاری از موارد به کاهش هزینه‌های دورریز مواد و ضایعات نیز بینجامد.
صنعت سرامیک به دلایل استفاده از مواد اولیه، آب فراوان، انرژی سوختی و هم‌چنین نیروی الکتریسیته در فرایند تولید آلودگی‌هایی از قبیل اضافات و ضایعات تولیدی، گازهای خروجی از کوره، اسپری‌درایر، خشک‌کن‌ها و ...، ضایعات لعاب، آب‌های مورد نیاز برای شستشوی بال‌میل‌ها، آب‌های استفاده شده در سیستم اسپری و خطوط لعاب، آب مورد استفاده در سیستم پولیش، گرمای ناشی از انرژی گرمایی مورد نیاز و هم چنین انواع آلودگی‌های صوتی را ایجاد می‌نماید.
انتشار گازهاي گلخانه‌ا‌ي و به‌ویژه پساب‌هاي صنعتي آلوده و ساير آلاينده‌ها مقوله‌هايي است که مطرح بوده و لذا جامعه جهاني و سازما‌ن‌هاي بين‌المللي ذيربط جهت کنترل و کاهش اثرات مخرب آلودگي زيست محيطي الزاما حلقه‌هاي ضوابط و مقررات کنترلي را تنگ‌تر خواهند نمود.
در دنیای امروز هر کشوری که بتواند بر منابع بیشتری تسلط یابد، منابع موجود را بهینهتر مصرف و منابع مصرف شده را باز تولید کند، از قدرت بالاتری بهره خواهد برد. در دنیای کنونی که منابع محدود هستند، بازتولید و بازیافت منابع اهمیت بسیاری یافته است، بسیاری از صنایع موجود بیشتر از اینکه به تولید مواد جدید مشغول باشند به بازتولید و بازیافت مواد مصرف شده مشغولند.

 

 

راهکارهاي مديريت بر ضايعات
اين فرآيند مشتمل بر روش‌هاي متعددي است و به مجموعه اقداماتي اطلاق مي‌شود که در جهت بهينه‌سازي وضعيت تفکيک، جمع‌آوري، حمل، بازيافت، فروش و کنترل سايت ضايعات (از نقطه نظر تأثيرات زيست محيطي) صورت مي گيرد.
اين راهکارها به ترتيب اولويت عبارتند از:
• حذف: جلوگيري کامل از ايجاد ضايعات با بکارگيري روش‌ها، تجهيزات و تدابيري که منجر به افزايش بازده توليد، حفظ منابع و مواد اوليه پبيشگيري از اتلاف انرژي مي‌گردد.
• کاهش در منبع توليد: اجتناب از توليد بي‌رويه ضايعات و هم‌چنين کاهش و يا حذف آن از طريق تغييرات در فرآيند.
روش‌هاي معمول براي کاهش ميزان ضايعات در منبع توليد آنها شامل موارد زير است:
1- انجام عمليات به‌طور صحيح و اصولي:
الف: انتخاب دقيق تامين کنندگان و هم‌چنين مواد اوليه خريداري شده
ب: انجام به موقع و منظم تعميرات پيشگيرانه
ج: کاهش حجم ضايعات با بکارگيري روش‌هايي چون فيلتراسيون، خشک کردن و فشرده کردن ضايعات.
د: نصب درپوش و شير اطمينان بر روي مخازن حاوي مايعات و حلال‌ها
ه: جلوگيري از نشت و انتشار مواد
و: استفاده مجدد از مواد ريخته شده
2- بهبود فن‌آوري: کاهش ميزان توليد ضايعات از طريق بهبود فرآيندها و استفاده از تجهيزات پيشرفته‌اي که ضايعات کمتري ايجاد مي‌کنند (‌فن‌آوري پاک) و هم‌چنين انجام اصلاحات لازم در تجهيزات به‌منظور کاهش ضايعات توليدي.
3- تغيير در مواد اوليه مصرفي: جايگزيني مواد زيان‌بار با مواد اوليه بي‌خطر و يا کم‌خطر با مد نظر قررار دادن معيارهاي نظير تأثيرات سوء ايمني و بهداشتي، آثار منفي بر کيفيت کالا و يا ضايعات حاصله و يا آثار سوء وارده بر فرآيند توليد.
4- ايجاد تغييرات در محصول نهايي يا جانبي: اين روش مي‌تواند منجر به کاهش کلي ميزان ضايعات در فرآيند توليد گردد و اين امکان نيز وجود دارد که محصولات توليدي نهايي داراي خطرات کمتري از نظر زيست محيطي باشد.
• بازيافت: استفاده مجدد از ضايعات به منظور بکارگيري احياء و دوباره آن‌ها به‌عنوان مواد اوليه و جلوگيري از اتلاف انرژي
• تصفيه: کليه اقداماتي است که در جهت از بين بردن و يا جداسازي عناصر سمي و موجود در ضايعات و خنثي‌سازي ضايعات و در نهايت تبديل آنها به مواد کم خطر، صورت مي‌پذيرد.
• دفع: انتقال کنترل شده و مطمئن ضايعات ممکن است با اقداماتي نظير کاهش حجم، قراردادن در ظروف مخصوص، جداسازي محل دفن و نگهداري يا پايش همراه باشد.
روش‌هاي ذکر شده در مديريت بر ضايعات، بيان‌گر اين موضوع است که روش‌هاي حذف و کاهش ضايعات در منبع و يا بازيافت آن‌ها، بسيار منطقي‌تر از روش‌هاي پر هزينه‌اي چون تصفيه و دفع ضايعات توليدي است.

 

برای مطالعه متن کامل مقاله کاهش ضایعات در صنعت کاشی و سرامیک لطفا نشریه شماره 25 و 26 سرامیک و ساختمان را مطالعه نمایید.

شماره تماس جهت دریافت نشریه سرامیک و ساختمان: 44487812 الی 14

دو هنرمند ایرانی برای نخستین‌بار راکوهای معروف ژاپنی را با سلیقه و خوانش ایرانی روی کاشی خلق کرده و به نمایش گذاشتند.
به گزارش خبرنگار بخش هنرهای تجسمی ایسنا، این روزها گالری «مژده» میزبان نمایشگاه خوشنویسی راکوست که در آن میترا آواز و نسیم مرادی، برای نخستین‌بار راکوهای معروف ژاپنی را با سلیقه و خوانش ایرانی روی کاشی خلق کرده‌اند تا ضمن بومی‌سازی یک شیوه مطرح شرقی، سنت کهن کاشی‌کاری ایرانی را نیز یادآوری کنند.
آن‌ها کوشیده‌اند تکنیک خط‌نگاری آیینی ژاپنی را با هنر خوشنویسی ایرانی بیامیزند. حاصل این تلاش ترکیبی نوست که از ظروف ظریف ژاپنی به کاشی‌های ایرانی منتقل شده و پیش روی مخاطب ایرانی قرار گرفته است.




میترا آواز یکی از دو هنرمند این نمایشگاه درباره‌ آثار این نمایشگاه گفت: آثار به نمایش درآمده در این نمایشگاه حاصل دو سال فعالیت من و خانم نسیم مرادی روی تکنیک راکوست. در این مجموعه که به شکل کاشی کار شده است از تکنیک راکو استفاده کرده و آن را با خوشنویسی ایرانی ترکیب کرده‌ایم. البته راکو تکنیکی است که روی ظروف کار می‌شود و ما این تکنیک را روی کاشی اجرا کردیم که البته بسیار دشوار بود.
 
وی درباره این نمایشگاه افزود: حدود 20 اثر در این نمایشگاه در معرض دید علاقه‌مندان به هنر سرامیک قرار گرفته است که همه آنها از یک، دو یا چهار کاشی با ابعاد20 در 20 تشکیل شده‎اند. این آثار برای نمایش قاب شده‌اند، اما قابلیت آن را دارند که در صورت تمایل خریدار، روی دیوار نیز نصب شوند.
نسیم مرادی دیگر هنرمند این نمایشگاه نیز درباره اینکه چرا شیوه راکو را برای کار انتخاب کرده است توضیح داد: تکنیک راکو با آنکه در ژاپن 500 سال قدمت دارد در ایران بسیار نوست. من و خانم آواز این تکنیک را به همین دلیل انتخاب کردیم. ارائه راکو روی کاشی که سطحی تخت است به جذابیت‌های بصری آن افزوده و با تلفیق خوشنویسی ایرانی رنگ و بوی خاصی گرفته است.



این هنرمند سرامیست با بیان این‌که سفال و سرامیک در ایران قدمت بسیاری دارد اما تکنیک‎های بسیاری از کشورهای مختلف در طول تاریخ وارد آن شده است، گفت: این سنت همواره در سفال ایران وجود داشته است که یک تکنیک را از چین یا مصر بگیرد و به شکلی ایرانیزه کند به همین دلیل ما سعی کردیم همین کار را در مورد تکنیک راکو انجام دهیم.
مفهوم اصطلاح "راکو" به معنای شادی است که بنیانگذارش شخصی به نام "چوجیرو" است؛ او در قرن شانزدهم توسط فرمانروای وقت به راکو ملقب شده است. این تکنیک در سال ۱۹۵۰ به دنیای هنر سرامیک‌سازی غرب راه یافته و به دلیل روش سریعی که برای پختن کارهای هنری دارد به سرعت رایج شد و اخیراً بسیاری از سرامیک‌سازان مدرن برای بیان احساسات هنری خود به این روش روی آورده‌اند. برای دست‌یابی سفال‌گران به نتیجه مطلوب باید اثرات و تغییر و تبدیل‌های میان گل و لعاب و شعله را به درستی دریابند. کار با راکو احتیاج به گِل مخصوص دارد که بتواند شوک حرارتی را تحمل کند.
 
میترا آواز متولد ۱۳۳۵، فارغ‌التحصیل دانشکده هنرهای زیبا (دانشگاه تهران) است که علاوه بر نمایشگاه انفرادی مجسمه در چهارمین دو سالانه‌ مجسمه‌سازی معاصر تهران در سمپوزیوم بین‌الملی مجسمه‌سازی و چندین نمایش گروهی نیز حاضر بوده است.
نسیم مرادی دیگر هنرمند این نمایشگاه هم عضو انجمن سفالگران ایران است. از سوابق هنری او می‌توان به شرکت در بینال‌های سفال و سرامیک ایران و دریافت لوح تقدیر "گالری صبا"، حضور در اولین نمایشگاه زنان سفالگر ایران و چندین نمایش انفرادی و گروهی اشاره کرد.

شرکت تولیدی آپاداناسرام بیش از هفت سال است که به تولید کاشی و سرامیک در انواع کاشی دیوار، کاشی گرانیتی و پرسلان لعابدار مشغول است.

ظرفیت نصب شده در این شرکت سی میلیون مترمربع در سال است که در سه پلنت که در یک محل به صورت مجتمع نصب شده است قرار دارد. این شرکت از نظر وسعت پلنت تولیدی به صورت متمرکز و هم چنین ظرفیت نصبی در ایران و خاورمیانه بی نظیر است ولی تاکنون ظرفیت اسمی تولیدی این شرکت محقق نشده است.

در سال های اخیر تغییرات مدیریتی زیادی در این شرکت انجام شده است که آخرین مدیر عامل این شرکت آقای دکتر شیرآلی است که دکترای جراحی زیبایی دارند و سوابق مدیریتی زیادی در استان سیستان و بلوچستان دارد.

وی نوجوانی و جوانی خود را در کشورهای همچون امارات متحده عربی ، کویت و انگلستان به سر برده و فارغ التحصیل رشته پزشکی از دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی است. وی در زمانی ریاست مرکز قلب تهران و دارای مدرک از کشورهای فرانسه و آلمان در خصوص زیبایی اندام است.

به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، مجتبی شیرآلی هفته گذشته در نشست بررسی وضعیت صنعت کاشی و سرامیک ایران و حضور در بازارهای جهانی، افزود: در حال حاضر حدود 130 واحد صنفی با ظرفیت تقریبی 700 میلیون مترمربع در کشور وجود دارد که سالانه حدود 450 میلیون متر مربع انواع کاشی و سرامیک تولید می کنند.

وی درآمد صادراتی ایران از کاشی و سرامیک را حدود 500 میلیون دلار در سال ذکر کرد و گفت: ایران هم اکنون در جایگاه پنجم صادرات این کالا قرار دارد و عمده تولیدات این شرکت تاکنون به بیش از 15 کشور از جمله ایتالیا، اسپانیا، روسیه، عراق، ترکیه و چین صادر شده است.

وی جایگاه ایران از نظر رشد کمی و کیفی تولید کاشی در دنیا را اول عنوان کرد و افزود: خوشبختانه با ورود تکنولوژی های روز تولید این صنعت به کشورمان، هم اکنون محصولات ایرانی توان رقابت با محصولات خارجی مشابه را دارند.

وی میزان تولید جهانی کاشی و سرامیک را بیش از 11 میلیارد مترمربع بیان کرد و گفت: در طول دهه 90-1380 میزان تولید این محصولات از 80 میلیون به مرز 380 میلیون مربع در کشورمان رسید.

شیرآلی نبود زیر ساخت های لازم برای حمل و نقل در حوزه صادرات و عدم توجه به طراحی و زیبایی محصول در تولیدات را مهم ترین مشکل صنعت کاشی و سرامیک ایران ذکر کرد.

مدیرعامل شرکت آپادانا سرام با بیان آنکه این شرکت جزء 10 شرکت برتر دنیا است، اظهار داشت: این شرکت با ایجاد اشتغال مستقیم برای 2 هزار نفر در کشور، هم اکنون توان تولید سالانه 30 میلیون متر مربع کاشی و سرامیک را دارد.

شیرآلی، با اشاره به ضعف وابستگی اقتصاد کشور به صادرات نفت، ارزش شرکت های تولیدکننده محصول نهایی را بسیار بالا دانست و گفت: خام فروشی، بی ارزش ترین و غیراقتصادی ترین کار ممکن است که باید کنار گذاشته شود.

 مجتبی شیرآلی مدیرعامل شرکت آپاداناسرام در نشست خبری با اصحاب رسانه استان قزوین، اظهار داشت: فصل نوینی از فعالیت های شرکت آپادانا سرام آغاز شده و با تلاش هایی که صورت خواهد گرفت، آپاداناسرام مجددا به روزهای اوج خود بازخواهد گشت.

شیرآلی افزود: از نظر کیفیت تولیدات، محصولات آپاداناسرام حرف اول را در کشور می زنند و این موضوع ما را برآن داشته تا با تمام توان برای خارج شدن آپاداناسرام از وضعیت بحرانی تلاش کنیم و خوشبختانه تاکنون نیز نتایج مثبتی رقم خورده است.

وی به مقوله صادرات محصولات آپادانا سرام به کشورهای خارجی اشاره کرد و گفت: قصد داریم با همکاری شرکت‌ها و نام های معتبر خارجی، وارد بازارهای بزرگ جهانی شویم و خاک ایران را از طریق فروش کاشی و سرامیک باکیفیت توسعه بخشیم.

مدیرعامل شرکت آپاداناسرام خاطرنشان کرد: طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته تا پایان سال94 رهبری، بازار کاشی و سرامیک ایران را برعهده خواهیم گرفت و پس از آن قصد داریم تا سال 2016 به برترین تولیدکننده منطقه خاورمیانه تبدیل شویم.